Τα αιθέρια έλαια στη μαγειρική

Τα αιθέρια έλαια είναι αποστάγματα αρωματικών φυτών και βοτάνων. Λαμβάνονται από διάφορα μέρη του φυτού, είναι 100% αγνά και καθαρά και χωρίς προσμείξεις. Αν και η πιο γνωστή τους χρήση είναι καλλυντική, μπορούν με επιτυχία να χρησιμοποιηθούν και στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική καθώς συγκεντρώνουν συμπυκνωμένο το άρωμα κάθε φυτού, επομένως λίγες μόνο σταγόνες αρκούν για να αναδείξουν όλα εκείνα τα ιδιαίτερα αρώματα που θέλετε να έχει το πιάτο σας. Τα βρώσιμα λοιπόν αιθέρια έλαια μπαίνουν άφοβα στο φαγητό, ενισχύοντας μυρωδιές και γεύσεις, αλλά και με φειδώ, καθώς η χρήση τους στη μαγειρική θέλει προσοχή τόσο στη δοσολογία, όσο και στη διαδικασία μαγειρέματος.

Στη Μαγειρική: Αν θέλετε να ενσωματώσετε τα αιθέρια έλαια στη μαγειρική σας μπορείτε να ξεκινήσετε από αυτά που ήδη αναγνωρίζετε ως τρόφιμα, όπως το λεμόνι, το λάιμ, το βασιλικό, το θυμάρι και την κανέλλα. Τα βρώσιμα αιθέρια έλαια μπορούν να απογειώσουν τη γεύση τόσο στα γλυκά, όσο και στα αλμυρά φαγητά. Για παράδειγμα, μπορείτε να προσθέσετε αιθέριο έλαιο μέντας σε ένα μπράουνι ή λεβάντας στη λεμονάδα σας, ενώ τα αιθέρια έλαια ρίγανης και θυμαριού μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μια μαρινάδα λαχανικών ή ψαριών.

Είναι σημαντικό βέβαια να γνωρίζετε πως τόσο στην αρωματική κουζίνα, όσο και στη φροντίδα του σώματος, η χρήση των αιθέριων ελαίων δε γίνεται με απλή κατανάλωση ή εφαρμογή άμεσα από τη φιάλη, καθώς πρέπει πρώτα να προηγηθεί η αραίωσή τους. Η εφαρμογή καθαρού αιθέριου ελαίου στο δέρμα μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό, κνησμό κ.λπ. ή ένα πιάτο στην κουζίνα μπορεί πολύ εύκολα να καταστραφεί απλά γιατί  είναι αρωματισμένο τόσο έντονα, ώστε δεν μπορείτε πλέον να το απολαύσετε.

Στη Ζαχαροπλαστική: Με αιθέρια έλαια μπορούμε να αρωματίσουμε σοκολατάκια, κέικ, κρέμες, παγωτό, μους και να αναδείξουμε όλα εκείνα τα λεπτά αρώματα που θα απογειώσουν το αποτέλεσμά μας, έχοντας πάντα υπόψη πως τα αιθέρια έλαια δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται αδιάλυτα. Μπαίνουν πάντα στο τέλος της παρασκευής του γλυκού, απευθείας στο μείγμα ή διαλυμένα σε βούτυρο, γάλα ή ελαιόλαδο. Έχουν δυνατό, συμπυκνωμένο άρωμα και γι’ αυτό δεν χρειάζονται παρά 2 – 3 σταγόνες για να αρωματίσουμε γλυκό 1 κιλού.

ΕΝΔΕΔΕΙΓΜΕΝΕΣ ΔΟΣΟΛΟΓΙΕΣ

Δοσολογία στη μαγειρική: Τα αιθέρια έλαια για το μαγείρεμα ή την πόση είναι καλύτερα δοσολογημένα με ένα μικρό τέχνασμα, αυτό της οδοντογλυφίδας.  Μπορείτε απλά να βυθίσετε μία οδοντογλυφίδα στο αιθέριο έλαιο και να ανακατέψετε έπειτα με αυτή το φαγητό σας. Αλλιώς ΜΙΑ και μόνο σταγόνα, κατά προτίμηση στο τέλος του μαγειρέματός σας, αρκεί για να διατηρήσετε τη γεύση του.

Τα φυσικά καθαρά αιθέρια έλαια είναι εξαιρετικά συμπυκνωμένα αποστάγματα καθώς μόνο μία σταγόνα περιέχει όλη την ουσία του καρυκεύματος, όπως μια χούφτα μπαχαρικών. Επομένως, είναι σημαντικό στο μαγείρεμα να χρησιμοποιείτε μόνο μια μικρή ποσότητα ή ακόμα καλύτερα, να χρησιμοποιείτε το αιθέριο έλαιο αραιωμένο. Στο σημείο αυτό, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως το αιθέριο έλαιο δεν αραιώνεται στο νερό, κι αν επιχειρήσετε να το κάνετε, θα διαπιστώσετε πως αυτό θα συνεχίσει συμπυκνωμένο να επιπλέει στην επιφάνεια του νερού. Για την αραίωσή του επομένως συνιστάται η γαλακτωματοποίησή του, δηλαδή η ανάμειξη του αιθέριου ελαίου με ένα έλαιο βάσης.  Τα υψηλής ποιότητας βρώσιμα έλαια, τα φυσικά άλατα, το μέλι, η ζάχαρη, η κρέμα κλπ, θεωρούνται κατάλληλα γι ‘αυτή τη διαδικασία.

Δοσολογία για αρωματικό μείγμα λαδιού καρυκεύματος: Στη μαγειρική είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείτε αραιωμένα αιθέρια έλαια. Για τη διαδικασία της αραίωσης κατάλληλα θεωρούνται τα υψηλής ποιότητας ουδέτερα βασικά έλαια όπως το ελαιόλαδο, το ηλιέλαιο, το φουντούκι, το αμύγδαλο, το σουσάμι, το λινέλαιο, το κραμβέλαιο κλπ. Για να παραχθεί ένα έλαιο καρυκευμάτων, αρκούν 5-15 σταγόνες αιθέριου ελαίου ανά 50 ml ελαίου βάσης της επιλογής σας. Όταν το αιθέριο έλαιό σας προέρχεται από εσπεριδοειδή μπορείτε να προσθέσετε λίγο περισσότερο και να αναμίξετε μέχρι και 20 σταγόνες αιθέριου ελαίου με 50 ml βασικού ελαίου. Με έντονα έλαια όπως το κύμινο ή την κανέλα πρέπει να είστε ακόμη πιο οικονομικοί και να δώσετε περίπου 1-2 σταγόνες. Φυσικά, όλα είναι θέμα γεύσης και πρέπει πρώτα να δοκιμάσετε για να καθορίσετε την ένταση της γεύσης που προτιμάτε. Το αφήνετε μια μέρα να «ξεκουραστεί» και στη συνέχεια είναι έτοιμο να το χρησιμοποιήσετε στις γαστρονομικές σας εμπνεύσεις.

Τι πρέπει να προσέχουμε: Πριν αγοράσουμε ένα αιθέριο έλαιο για τη μαγειρική μας, φροντίζουμε πρώτα να μάθουμε αν είναι βρώσιμο ή όχι. Επιπλέον, ελέγχουμε την ετικέτα με τα περιεχόμενα για τυχόν συστατικά που δεν αναγνωρίζουμε, κι αυτό γιατί στην αγορά υπάρχουν προσμείξεις που αποκαλούνται αιθέρια έλαια, χωρίς να είναι 100% αγνά αποστάγματα. Ελέγχουμε στη συσκευασία την απαιτούμενη αναγραφή για την ημερομηνία λήξης και φυλάσσουμε σε δροσερό μέρος, μακριά από το φως, για να διατηρήσουμε αναλλοίωτο το άρωμά του.